మనమున తాళంగలేక ...

సమస్య :

"మనమున తాళంగలేక మామను గోరెన్ ! "

నా పూరణ :

అనఘుడు భీముని వలచిన
దనుజుని కొమరిత హిడింబి ; దండక వన సీ
మ నిదాఘ ఘర్మపీడిత ;
మనమున తాళంగలేక మామను గోరెన్ !

భావము :

భీముని వరించిన హిడింబి, దండకారణ్యంలో చెమటలు పట్టే ఎండ వేడిమికి తాళలేక, మనసులో తన మామగారైన అంటే వాయుదేవుణ్ణి ( చల్ల గాలిని ) కోరుకున్నదని అర్థం.



అసలు దీనికి మూలం - ఒక అవధానంలో సంస్కృతంలో ఇవ్వబడిన ఒక సమస్య:

" స్తనవస్త్రం పరిత్యజ్య వధూ శ్వశుర మిఛ్చతి "

గణపతి శాస్త్రి అనుకుంటా - దీనిని ఇలా పూరించారని చదివాను.

హిడింబా భీమదయితా నిదాఘే ఘర్మపీడితా
స్తనవస్త్రం పరిత్యజ్య వధూ శ్వశుర మిఛ్చతి

( హిడింబాయా శ్వశుర : వాయు ఇతి ప్రసిద్ద మస్తి )